Tia cực tím là nguyên nhân gây ra các dấu hiệu lão hóa rõ rệt. Theo độ tuổi, mức độ tích lũy của tia cực tím sẽ gia tăng trong khi cấu trúc của da ngày một suy yếu khiến bạn cần đến một phương pháp chống nắng hiệu quả hơn – chống nắng từ bên trong thay vì chỉ trông chờ vào tác dụng chống nắng từ bên ngoài.
80% lão hóa da là do tia cực tím
Tia cực tím trong ánh nắng mặt trời không chỉ làm làn da của bạn đen sạm, mất vẻ tươi trắng mà còn là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến phái đẹp già trước tuổi. Đây là nhận định đã được các nhà khoa học đăng trên tạp chí Y học lâm sàng Mỹ phẩm và Khảo Cứu Da liễu.
Trong suốt cuộc đời, làn da phụ nữ sẽ thay đổi diện mạo và cấu trúc do quá trình lão hóa theo thời gian, có nhiều yếu tố bên ngoài như khói bụi, ô nhiễm, hoặc do các yếu tố về lối sống có tác động quan trọng và rõ ràng về lão hóa da như chế độ ăn uống, thuốc lá, bệnh tật, hoặc căng thẳng. Trong đó, tiếp xúc với tia cực tím lâu dài được xem là yếu tố làm da có tốc độ lão hóa nhanh nhất. Thực tế, tiếp xúc với tia cực tím gây 80% các dấu hiệu lão hóa trên khuôn mặt của người phụ nữ.
Nghiên cứu được tiến hành trên 298 phụ nữ từ 30 đến 78 tuổi chia thành hai nhóm theo mức độ và thời gian tiếp xúc với ánh nắng mặt trời của họ. Bằng cách so sánh và đánh giá các dấu hiệu lão hóa giữa hai nhóm sau 10 năm dựa trên các tiêu chí là nếp nhăn, độ chảy xệ, không đồng nhất sắc tố (sạm)…Các chuyên gia da liễu đã chứng minh rằng bất cứ ở độ tuổi nào, tỷ lệ mắc các rối loạn sắc tố gây sạm da đối với cả hai nhóm đều được liên kết với độ tiếp xúc với tia cực tím.
Trong khi đó, kết quả cho thấy tác động của tia cực tím gây lão hóa da tăng theo độ tuổi. Sự khác biệt đáng kể đã được nhìn thấy trong các nếp nhăn và chất lượng cấu trúc của da khi càng lớn tuổi. Điều này tạo thành vòng xoắn. Càng lớn tuổi, tác động của tia cực tím gia tăng càng làm da nhanh lão hóa và khi da đang trên đà lão hóa, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời càng nhiều sẽ các nếp nhăn hình thành sâu rộng hơn.
Vì sao càng lớn tuổi, tia cực tím gia tăng “độ hủy hoại”?
Theo thông tin từ SkinCancerFoudation, ánh nắng mặt trời có tính tích lũy theo năm tháng. Cụ thể, sự tích lũy của tia cực tím tại Hoa kỳ ước tính theo độ tuổi như sau.
|
Tuổi |
Tỉ lệ tích lũy tia cực tím trung bình |
| 1-18 | 23% |
| 19 – 40 | 47% |
| 41 – 59 | 74% |
| 60 – 78 | 100% |
Sự tích lũy của ánh nắng lý giải vì sao ở độ tuổi 20 làn da còn dày và khỏe, việc chỉ sử dụng cách chống nắng từ bên ngoài như bôi kem có tác dụng tốt. Nhưng hiệu quả này thường bị giảm khi cấu trúc của da bắt đầu thay đổi theo tuổi.
Nghiên cứu theo cấp độ sinh học phân tử, tia cực tím ngoài tác động lên lớp thượng bì, kích thích tế bào sắc tố tăng sản sinh hắc tố gây sạm da, đỏ da và các đốm nâu còn làm tăng hoạt động của men tiêu hủy cấu trúc nền của da là MMPs gây nên sự đứt gãy và ngăn sản sinh mới các thành phần quan trọng của da như Elastin, Laminin, Collagen, Fibronectin và các phân tử ngậm nước proteoglycans khiến da nhăn, chùng nhão, khô. Tia cực tím cũng thúc đẩy các yếu tố gây viêm và làm biến đổi cấu trúc nền khiến da sần sùi, lồi lõm.
Một nghiên cứu tại Đan Mạch cho thấy, lão hóa da làm cấu trúc nền giảm trung bình 2%/năm và da mỏng đi khoảng 1,13%/năm. Theo Viện nghiên cứu Da quốc tế (The International Dermal Institute – Mỹ), trước sự tấn công của quá trình lão hóa, cấu trúc nền dễ bị hư tổn nghiêm trọng, làm giảm từ 20 – 80% độ dày của da.
Do đó, khi bước vào độ tuổi trên 30, cấu trúc nền của da trở nên mỏng và yếu hơn, sự “chống chọi” của da trước các yếu tố bên ngoài giảm dần dù có thể loại và lượng kem chống nắng bạn đang dùng không thay đổi.
Chống nắng từ bên trong – giải pháp chống nắng hiệu quả sau tuổi 30
Nếu như ánh nắng là nguyên nhân gây 80% lão hóa da thì việc tìm ra phương pháp chống nắng hiệu quả là thách thức cho nền y học hiện đại. Khi các giải pháp từ bên ngoài không phát huy tốt hiệu quả như thời còn trẻ, bạn cần phải có giải pháp từ bên trong. Giải pháp chống nắng từ bên trong không chỉ giảm tác động của ánh nắng gây sạm và lão hóa da mà quan trọng hơn là giúp tái tạo làn da mềm mịn, căng sáng.
Gần đây, nghiên cứu của trường ĐH Harvard (Mỹ) khẳng định, sử dụng tinh chất từ P. Leucotomos giúp giảm sạm da nhờ hạn chế được tác hại của ánh nắng mặt trời, giảm đến 50% hoạt động của các tế bào hắc tố gây sạm nhờ trung hòa các chất như superoxide anion, hydroxyl radicals, singlet oxygen, 8-oxodeoxy- guanosine…, giảm số lượng tế bào bị cháy nắng, từ đó hạn chế hình thành sạm sau 48 giờ uống.
Đồng thời, P. Leucotomos làm giảm hoạt động của men MMPs, bảo vệ cấu trúc nền của da, kích thích sự phát triển của các protein dạng sợi (Elastin, Laminin, Collagen, Fibronectin) và tăng cường sản xuất Proteoglycans là những thành phần quan trọng giúp da được mềm mịn, căng sáng, làm chậm quá trình lão hóa da.
Vì thế, chống nắng từ bên trong được xem là giải pháp chống nắng toàn diện hơn, bổ khuyết cho cách chống nắng bên ngoài dành cho phụ nữ trên 30 tuổi.